تفاوت بریکت و آهن اسفنجی چیست؟

تفاوت بریکت و آهن اسفنجی شامل موارد متعددی می شود که در ادامه این مطلب مفصلا به آن ها خواهیم پرداخت. با این حال می توان چنین گفت که این دو محصول از جمله مهم‌ ترین محصولات فولادی می باشند که نقش بسزایی در صنعت ایفا می‌ کنند. این دو محصول هر کدام دارای کاربردهای متعدد و خاصی هستند که سبب متمایز شدن آن ها از همدیگر شده اند.

آهن اسفنجی همان طور که از نامش پیداست دارای ظاهری اسفنجی بوده و تولید آن از طریق احیای مستقیم سنگ آهن می باشد. بریکت اما طی فرایند فشرده‌ سازی آهن اسفنجی تولید می شود. در این مطلب علاوه بر بیان تفاوت های بارز میان این دو محصول به بررسی ویژگی ها و قابلیت های هر کدام نیز خواهیم پرداخت.

آهن اسفنجی چیست؟

آهن اسفنجی محصولی فولادی با ظاهری اسفنجی است که در اثر تخلخل بالا از حجم قابل ملاحظه ای برخوردار است. این محصول را از طریق احیای مستقیم سنگ‌ آهن و بدون نیاز به ذوب کردن تولید می کنند. از این محصول در موارد متعددی استفاده می شود و کاربردهای آن بیشمار هستند. این امر ناشی از خلوص بالای آن می باشد.

در رابطه با ویژگی های بارز این مشتق فولادی نیز می توان به جذب بیش از اندازه رطوبت و اکسیژن توسط دانه‌های آن اشاره کرد. علاوه بر آن از قابلیت اشتعال بالایی برخوردار می باشد به همین دلیل حمل و نقل آن باید با رعایت نکات ایمنی همراه باشد.

بریکت چیست؟

بریکت نیز یک محصول فولادی است که در برخی صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول را در اثر انجام عملیات فشرده سازی بر روی خرده های آهن، آهن اسفنجی و یا پلیسه تولید می نمایند. این محصول صنعتی را بر اساس نوع و دمای فرآیند، به سه دسته تقسیم بندی نموده اند که عبارتند از:

• بریکت سرد آهن اسفنجی
• بریکت گرم آهن اسفنجی
• بریکت نرمه آهن اسفنجی

دلیل استفاده از بریکت در صنایع مختلف فولادی برخورداری ان از ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فرد می باشد. از جمله ویژگی های بارز این محصول تبدیل آن به آهن اسفنجی در زمان انتقال و حمل و نقل است. این کار به جهت حمل آسان این محصول و استفاده بدون دردسر آن در کوره‌ های بزرگ انجام می گیرد.

از دیگر مشخصه های ان می توان به نگهداری و انبار کردن راحت‌ آن اشاره کرد. بهره گیری از این محصول خاص سبب می شود تا هیچ گونه نگرانی بابت وقوع آتش سوزی یا اکسیداسیون آن در شرایط مختلف آب و هوایی وجود نداشته باشد.

تفاوت بریکت و آهن اسفنجی در چیست؟

در ادامه بررسی تفاوت بریکت اکسیژن زدا و آهن اسفنجی لازم است با انواع بریکت و روش تولید آن ها آشنا شد. همان گونه که ذکر شد بریکت دارای سه نوع است که جهت تولید نوع سرد باید آهن اسفنجی را در دمای محیط وارد دستگاه بریکت زنی کنند. سپس طی فرایندی و با اضافه کردن زغال‌ سنگ که به عنوان گاز احیا کننده از آن استفاده می شود اقدام به تولید این محصول نمایند. این محصول از لحاظ ظاهری کروی شکل و توپر است.

در رابطه با تولید نوع گرم این محصول ابتدا آهن اسفنجی را در معرض حرارت قرار می دهند. سپس آن را با گاز احیا کرده و به سوی دستگاه بریکت زنی هدایت می‌ کنند. بریکت گرم از لحاظ ظاهری مستطیلی شکل بوده و از لحاظ ساختاری نیز فشرده‌ تر از نوع سرد است.

البته بریکت گرم از کارایی بیشتری نسبت به نوع سرد برخوردار است. به عنوان مهم ترین کاربرد نوع گرم این محصول می توان به استفاده آن در کارخانه‌ های دارای کوره قوس الکتریکی اشاره کرد. در خصوص بریکت نرمه نیز باید یادآور شد که این محصول غبار ناشی از تولید آهن اسفنجی است. در واقع روش تولید آن همانند روش تولید بریکت سرد است. این محصول از کیفیت پایینی برخوردار است. در نتیجه کارایی چندانی نیز ندارد.

مهم ترین تفاوت بریکت و آهن اسفنجی

بارز ترین تفاوت بریکت و آهن اسفنجی شامل روش تولید این دو محصول می باشد. تولید بریکت در چندین روش مختلف و از طریق آهن اسفنجی صورت می گیرد. این در حالی است که جهت تولید آهن اسفنجی تنها از یک روش خاص استفاده می شود. به این ترتیب که با استفاده از زغال غیر کک شو سنگ آهن را در کوره های کروی شکل بدست می آورند. لازم به ذکر است که در انجام فرایند تولید آن از گاز طبیعی هم استفاده خواهد شد.

انواع تفاوت بریکت و آهن اسفنجی

علاوه بر مورد بسیار مهمی که در متن فوق ذکر شد می توان به موارد متعدد دیگری در خصوص تفاوت بریکت و آهن اسفنجی اشاره کرد. از جمله این موارد عبارتند از:

• آهن اسفنجی زودتر از بریکت اکسید می‌شود
• بریکت از قابلیت ترکیب راحت با کربن و مواد دیگر برخوردار است و جهت ساخت آلیاژ گزینه ای مناسب است. این در حالی است که آهن اسفنجی فاقد این ویژگی است
• حمل‌ونقل و انبار کردن بریکت بسیار آسان است
• هزینه حمل و نقل آهن اسفنجی بیشتر است
• از آهن اسفنجی به عنوان خنک کننده در کوره استفاده می شود. زیرا دارای فسفر و گوگرد کم‌تری است
• استفاده از بریکت مصرف کک در کوره‌های بلند را کاهش می‌دهد
• آهن اسفنجی بعد از ترکیب با فولاد درصد ناخالصی‌های آن بالا خواهد رفت
• هزینه راه‌اندازی خط تولید آهن اسفنجی کمتر از راه اندازی خط تولید بریکت است
• استحکام مکانیکی بریکت از آهن اسفنجی بیشتر است
• استفاده از آهن اسفنجی زمان ذوب فولاد را کاهش و ناخالصی‌های آن را افزایش می‌دهد.

جمع بندی

تفاوت بریکت و آهن اسفنجی تنها زمانی به خوبی مشخص می‌شود که به روش های تولید این دو محصول را به خوبی مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. در عملیات تولید آهن اسفنجی نیازی به استفاده از حرارت نخواهد بود. این در حالی است که در تولید برخی از انواع بریکت استفاده از حرارت اجتناب ناپذیر است.

علاوه بر آن میزان جذب رطوبت و ناخالصی در آهن اسفنجی بسیار بالا است. در نتیجه از خاصیت اشتعال زایی بالایی نیز برخوردار می باشد. این امر سبب شده تا صنعتگران و تولید کنندگان در زمان حمل و انتقال این محصول نکات مراقبتی بسیاری را مد نظر قرار دهند.